Waarom voor kefir plastic zeef gebruiken en niet van metaal?

Hier is heel wat over terug te vinden op internet. Maar het betreft in bijna alle gevallen de constatering dat 'het moet', maar zonder enige onderbouwing. Of de onderbouwing is: 'Daar kan de kefir niet tegen'. Maar waar die wijsheid vandaan gehaald wordt, staat er nooit bij vermeld.

Het is ook alsof de kefir al snel het loodje zou leggen als je het toch waagt een metalen zeef (vaak RVS, ofwel RoestVrij Staal) te gebruiken.

Hoe zit het nu echt?

1. inwerking van (melk)zuren en bacteriën op het RVS-oppervlak

Reden 1: Dat is i.v.m. de inwerking van (melk)zuren en bacteriën op het RVS-oppervlak (de meeste bolzeven zijn van roestvrij staal (RVS)).

Deze kunnen tot gevolg hebben dat het metalen oppervlak op den duur aangetast wordt (etsen en corrossie), waardoor zeer kleine zware metaaldeeltjes in de kefir kunnen lekken en uiteindelijk dus ook in de drank die genuttigd wordt.

Ook is het risico op vervuiling op microscopisch niveau groter; verontreinigingen hechten nu eenmaal gemakkelijker als het metaal 'geëtst' en dus ruwer is. Dit is een onderwerp wat in de voedingsindustrie de laatste tijd steeds meer aandacht krijgt, aangezien daar zeer veel gebruik wordt gemaakt van RVS.

Tel dit op bij het feit dat de afzonderlijke metalen draden van het zeefweefsel over en onder elkaar door geweven zijn, waardoor de kans op verontreiniging van zich zelf al groter is, omdat er heel veel scherpe hoekjes en kiertjes zijn, die niet schoon te krijgen zijn. Bij kunststof zeven is het 'weefmateriaal' gemaakt uit één stuk gegoten kunststof. Niet geweven dus. Weinig mogelijkheden voor aanhechting van wat dan ook en het materiaal is ook 100% resistent tegen de inwerking van bacteriën en gisten.

2. 'Accuwerking' kefir in metalen zeef. Is dat waar? Zo ja, wat is het gevolg?

'Reden' 2: Een andere reden die vaak genoemd wordt, is het feit dat er door het zure karakter van de kefir (pH tussen 3,3 en 4,5) i.c.m. het metalen zeefoppervlak, een zwakstroom ontstaat (accuwerking) die slechte invloed zou hebben op de kwaliteit van de kefir. Daar hebben we echter nooit een wetenschappelijke onderbouwing van kunnen vinden, hoewel de stroom (zeer weinig) inderdaad wel meetbaar is. Ook kan een RVS zeef gebruikt worden, zonder dat dit direct merkbare gevolgen heeft voor de kwaliteit van de kefircultuur zelf.

Maar dan kunnen we nog niet zomaar voorbij gaan aan reden #1.
Ook al omdat de genoemde zwakstroom tot gevolg heeft dat miniscule metalen ionen in de kefir(drank) kunnen lekken.

Voor de kefir zelf dus niet zozeer een probleem (niet aantoonbaar) die blijft doorgaans wel functioneren, maar wel voor uw gezondheid. Wat voor invloed dat heeft op de kwaliteit van de kefir op langere termijn is niet duidelijk.

Althans, wij hebben het niet uitgetest. Dat zou ook een beetje een dure en zeer arbeidsintensieve test zijn, want dan moet je minimaal een jaar lang een testopstelling aanhouden met gelijkblijvende condities van dezelfde cultuur, waarvan één bereid met kunststof/houten keukengereedschap en één met metaal. Dus als iemand zich geroepen voelt...

Voorzichtige conclusie

Reden 2 lijkt geen hout te snijden, de eerstgenoemde reden wel degelijk!

Zie hier een voorbeeld (met foto's) wat bacteriën met RVS in de voedingsindustrie kunnen doen. Niet alleen corrossie en weglekken metalen deeltjes, maar ook opbouw van een slijmlaag (van bacteriën) met vervuiling op de ontstane microscopisch ruwere plekjes.
 

Volgens internationale kefir autoriteit Dom

En hier was een link naar een uitgebreide verhandeling via Dom's kefirsite opgenomen. Helaas bestaat deze website niet meer, maar wat hij schreef sneed wel hout.

Mutatiedatum: 14-12-2023